De Tussenpees bij Paarden: Functie, Problemen en Herstel

De benen van een paard zijn complexe structuren die enorme krachten moeten opvangen tijdens beweging. Een van de belangrijke onderdelen in dit systeem is de tussenpees, ook wel de interosseus medius of in de volksmond suspensory ligament genoemd. Deze pees speelt een cruciale rol in het ondersteunen van het kootgewricht en het opvangen van schokken tijdens beweging. Problemen aan de tussenpees komen helaas regelmatig voor, vooral bij sportpaarden.

In dit artikel lees je wat de tussenpees precies doet, hoe blessures ontstaan, hoe je ze herkent en welke behandelmogelijkheden er zijn.

Wat is de tussenpees?

De tussenpees is eigenlijk geen gewone pees, maar een ligamentachtig peesweefsel. Ze loopt aan de achterkant van het pijpbeen en splitst zich ter hoogte van het kootgewricht in twee takken, die zich hechten aan de sesambeentjes.

Belangrijke functies:

• Ondersteuning van het kootgewricht
• Schokabsorptie tijdens belasting
• Stabilisatie van de ondervoet
• Voorkomen van overmatig doorzakken van het kootgewricht tijdens beweging

Door deze intensieve taak is de tussenpees gevoelig voor overbelasting.

Hoe ontstaan blessures aan de tussenpees?

Tussenpeesproblemen worden vaak gezien bij paarden in de disciplines:

• Springen
• Eventing
• Dressuur
• Endurance

Veelvoorkomende oorzaken:

• Overbelasting (te intensief trainen, onvoldoende herstel)
• Slechte bodemcondities (te zwaar, te diep of juist te hard)
• Conformatieproblemen (bijv. een steile kootstand)
• Slechte hoefbalans
• Plotselinge bewegingen of misstappen

Blessures variëren van lichte irritatie tot (sub)totaal scheuren, en kunnen ontstaan in:

• De proximale tak (bovenaan bij de knie/hak)
• Het middenstuk
• De distaal gesplitste takken bij de sesambeentjes

Symptomen van tussenpeesblessures

De signalen hangen af van de ernst van de blessure. Veel paardeneigenaren merken aanvankelijk subtiele veranderingen, zoals:

Typische symptomen:

• Kreupelheid (vaak beginnend licht, soms alleen onder het zadel)
• Stijfheid bij het aanzetten of na rust
• Opzetting aan de achterkant van het pijpbeen (altijd vergelijken met het andere been!)
• Gevoeligheid bij palpatie
• Verminderde prestatie of onregelmatigheid tijdens het werk
• Bij proximale tussenpeesblessures:
  • Achterhandproblemen
  • Moeite met verzameling
  • “Kantelen” in galop

Een echo door de dierenarts is nodig om de diagnose zeker te stellen en de ernst te bepalen.

Behandeling en herstel

Blessures aan de tussenpees vragen tijd en geduld. Peesweefsel herstelt langzaam, gemiddeld 6–12 maanden, afhankelijk van de ernst.

Standaard behandelprotocol:

1. Rust & gecontroleerd stappen
   Geen weidegang in de acute fase; wel dagelijkse beweging om stijfheid te voorkomen.
2. Koelen in de eerste dagen na blessure.
3. Ontstekingsremmers indien nodig, op advies van de dierenarts.
4. Echocontroles om het genezingsproces te volgen.
5. Geleidelijke trainingsopbouw, vaak in fases (stappen → draven → galopperen).

Aanvullende therapieën die vaak worden ingezet:

• Shockwave-therapie
• PRP of stamceltherapie
• Lasertherapie
• Magneetveldtherapie
• Goede hoefbalans door kundige hoefsmid

Herstel met magneetveldtherapie

Magneetveldtherapie wordt steeds vaker toegepast bij peesblessures, waaronder beschadigingen van de tussenpees. Deze therapie werkt met pulserende elektromagnetische velden (PEMF), die diep doordringen in het weefsel en daar fysiologische processen stimuleren die belangrijk zijn voor herstel.

Hoe werkt magneetveldtherapie?

De pulserende magnetische velden:

• stimuleren de microcirculatie rondom de tussenpees
• verbeteren de zuurstof- en voedingsstofvoorziening
• ondersteunen het afvoeren van afvalstoffen
• verminderen ontsteking en zwelling
• bevorderen de celregeneratie, waaronder fibroblasten die nieuw peesweefsel aanmaken

Dit maakt magneetveldtherapie een waardevolle ondersteuning tijdens zowel de acute fase als de latere revalidatie.

Voordelen specifiek bij tussenpeesblessures

• helpt zwelling en gevoeligheid sneller te verminderen
• ondersteunt de kwaliteit van het nieuwe peesweefsel
• bevordert herstel zonder extra belasting
• kan dagelijks worden toegepast, ook in de box
• zeer geschikt voor langdurige, geleidelijke revalidatietrajecten

Toepassing met magneetvelddekens of -beenkappen

Systemen zoals bijv. Centurion worden veel gebruikt omdat ze:

• grote delen van het been behandelen, inclusief de tussenpees
• diepe werking hebben dankzij krachtige PEMF
• veilig zijn voor dagelijks gebruik
• eenvoudig te combineren zijn met een trainingsopbouw

Bij een blessure aan de tussenpees wordt magneetveldtherapie vaak:

• dagelijks ingezet in de eerste weken
• daarna 3–5 keer per week tijdens de verdere revalidatie
• gecombineerd met gecontroleerd stappen en echobegeleiding

Conclusie

De tussenpees is een essentieel onderdeel van de ondervoet van het paard en helaas kwetsbaar voor overbelasting. Met een goede diagnose, een zorgvuldig opgebouwd revalidatieplan en ondersteunende therapieën zoals magneetveldtherapie, kan een paard vaak volledig herstellen. Door de verbeterde doorbloeding, ontstekingsremmende werking en ondersteuning van weefselherstel is PEMF een waardevolle aanvulling op het standaard behandelprotocol.